Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı (HAGB) Nedir?

blog single page

İlk derece mahkemesinin yapmış olduğu yargılama, hüküm ile son bulur. Mahkemenin sonunda sanık hakkında verilen karara hüküm denir. Mahkeme hükmü denince akla ilk gelen beraat ya da mahkumiyet olsa da hükmün açıklanmasının geri bırakılması da bir hüküm çeşididir. HAGB kararı, hapis cezasının ertelenmesi ya da seçenek yaptırımlara çevrilmesi anlamına gelmemektedir. Sanık şartları sağlıyorsa işlemiş olduğu suç sebebiyle 5 yıl boyunca denetim altında tutulmasıdır.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması Ceza Muhakemesi 231. Maddede düzenlenmiştir. Sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması karar verilebilmesi için, hükmolunan cezanın 2 yıl veya daha az süreli hapis cezası olması ya da adli para cezası olması gerekir. Bu ceza miktarına ilişkin belirlenen niteliklerdir.

Yargılaması yapılan sanığa ilişkin nitelikler de kanunda sayılmıştır. Sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi için;

- sanığın daha önce işlediği kasten bir suçtan mahkum olmamış olması

-mahkemenin, kişinin kişilik özellikleri ve duruşmadaki tutum ve davranışlarının göz önünde bulundurarak, yeniden suç işlemeyeceği kanaatine varması

-sanığın, mağdur veya zarara uğrayan kamunun zararının gidermiş olması gerekir.

Bu şartlar sağlanırsa mahkeme sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verebilir. Bu kararın hukuki mahiyeti, sanığın beş yıl süreyle denetim altında tutulmasıdır. Sanık bu denetim süresi içerisinde tekrar kasten bir suç işler ve bu hüküm altına alınırsa, bu işlenen ikinci suç bakımından hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmez. Burada dikkat edilmesi gereken husus, sanığın yeni işlediği suçun denetim süresi içerisinde olmasıdır. Yeni suçun mahkumiyet kararının denetim süresi içerisinde verilmesi aranmaz.

Sanık denetim süresi içerisinde denetimli serbestliğe ilişkin yükümlülüklere uygun davranır ve kasten yeni bir suç işlemez ise, geri bırakılan hüküm kaldırılır ve davanın düşmesine karar verilir.

Ancak sanık, denetim yükümlülüklerine aykırı davranır ya da denetim süresi içerisinde kasten yeni bir suç işlerse, geri bırakılan hüküm açıklanır.

HAGB kararları, bunlara mahsus bir sisteme kaydedilir. Bu kayıtlar ancak cumhuriyet savcısı, hakim ya da mahkemenin istemesi halinde belirtilen amaç için kullanılır. Adli sicil kaydında HAGB kararları gözükmez.

 

 

;